شرکتهای بازرگانی به دلیل گسترده بودن امور مالی خود به یک حسابدار با عنوان حسابداری بازرگانی نیاز دارند تا بتواند تمام حسابهای مالی آنها اعم از حسابهای خرید و فروش، و تمام صورتهای مالی آنها اعم از میزان سود و زیان و … را سامان دهد و به این وسیله مدیران این شرکت را از نحوه برنامه‌ریزی در جهت موفقیت، مطلع کند.
بنابراین حسابداری بازرگانی به شاخه‌هایی از حسابداری گفته میشود که با شرکتهای بازرگانی و تجار در ارتباط باشد و صرفا جهت رسیدگی به امور مالی بنگاه‌های تجاری و بازرگانی، افرادی را آماده کند. حسابداری شرکتهای بازرگانی دارای ۴ حساب اصلی میباشد که در آموزش حسابداری بازار کار مفصل آموزش داده میشوند؛
-
عناصر حسابداری در شرکتهای بازرگانی :
۱) حساب خرید، برگشت از خرید و تخفیفات: به حسابهایی گفته میشود که اطلاعات دقیقی از میزان کالاهای خریداری شده را به همراه بهای آنها ارائه دهد. برگشت از خرید نیز یک امر طبیعی در شرکتهای بازرگانی است زیرا امکان عدم رضایت مشتری به دلیل وجود عیب در کالا یا هر دلیل دیگری وجود دارد، و در این مواقع مشتری کالا را مرجوع میکند که مبلغ آن باید در لیست مبالغ بستانکار حساب خرید قرار بگیرد تا در این حساب تغییری ایجاد نکند.
۲) حساب فروش، برگشت از فروش و تخفیفات: حساب فروش در شرکت بازرگانی به اطلاعات محصولات فروخته شده و مبالغ بدست آمده از فروش محصولات میگویند. برگشت از فروش نیز دقیقا مشابه حساب بازگشت از خرید است اما در این حساب، کالای خریداری شده مرجوع نمی‌شود بلکه کالای به فروش رفته مرجوع خواهد شد که این حساب در پایان سال با حساب فروش بسته خواهد شد.
این ویدئو بخشی از آموزش حسابداری بازار کار سرفصل فروش و برگشت از فروش میباشد.
۳) حساب هزینه: اگر موسسه‌ای فعالیتش در جهت ارائه خدمات به موسسات و یا اشخاص دیگر است، خرج‌هایی که در راه ارائه خدمات متحمل میشود را مرکز هزینه میگویند و اگر موسسه‌ای به کار خرید و فروش کالا اشتغال داشته باشد به منظور تحقق این هدف پرداخت‌هایی انجام می‌‌دهد که این موارد برای این شرکت هزینه میباشد.
۴) حساب درآمد: در واقع درآمد به پولی گفته میشود که یک فرد حقیقی یا یک شرکت در بازه‌ای مشخص از محل ارائه خدمات یا فروش کالا به دست می‌آورد. ممکن است در این خصوص سرمایه‌گذاری شده باشد یا خیر. این درآمد شامل کل هزینه خرید، سود و سایر مسائلی است که در حسابداری با آن سر و کار داریم. درآمد مقدار پولی است که تولیدکنندگان با فروش محصولات یا خدمات خود به دست می‌‌آورند.
هر ۴ حساب مذکور مربوط به شرکت بازرگانی و حسابداری بازرگانی، به محلی برای ثبت و نگهداری نیازمندند که حسابدار بازرگانی باید با علم خود آنها را برای ثبت دائمی مرتب کرده و در نرمافزارهای مناسب از جمله نرم‌افزار انبارداری ثبت کند. اما شرکتهای بازرگانی علاوه بر حسابهای مالی مذکور، صورتهای مالی نیز دارند که این صورتهای مالی در دو دسته کلی جای میگیرند؛
- صورت سود و زیان
- صورت وضعیت مالی (ترازنامه)
بنابراین حسابدار بازرگانی باید علاوه بر دسته‌بندی و ثبت حسابهای مالی، صورتهای مالی را نیز جمع‌آوری نماید.
-
روشهای حسابداری در شرکتهای بازرگانی کدامند؟
در شرکتهای بازرگانی، خرید و فروش به دو روش ادواری و دائمی انجام می‌پذیرد. در ادامه مقاله سعی داریم با ذکر مثال‌های کاربردی این دو روش را بصورت کامل برای شما توضیح دهیم. این مقاله بخشی از سرفصل‌های آموزش جامع صفر تا صد حسابداری بازار کار میباشد.
در حسابداری به روش ادواری از سرفصل خرید استفاده می شود، یعنی وقتی کالایی را تهیه می کنیم برای ثبت رویداد مالی، حساب خرید را بدهکار می کنیم، با این کار موجودی فیزیکی کالا در همان حساب خرید نهفته است با یک مثال میتوان این مسئله را بهتر توضیح داد:
مثال : فرض می‌کنیم بصورت نقدی و از حساب بانک تعداد ۱۰۰ دستگاه پرینتر به قیمت هر دستگاه ۵ میلیون ریال خریداری کردیم. ثبت رویداد مالی آن به شرح زیر میباشد:
خرید ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
بانک ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
درواقع با این ثبت رویداد مالی و استفاده از سرفصل حساب خرید موجودی ۱۰۰ دستگاه پرینتر داخل همین حساب خواهد بود. حالا فرض کنیم که از این تعداد ۱۰۰ دستگاه پرینتر ، تعداد ۲۷ دستگاه به فروش رسیده ، با توجه به اینکه با استفاده از روش ادواری در طی دوره مالی و تا پایان سال مالی نمی توان حساب خرید را بستانکار کرد، برای بدست آوردن مانده موجودی از فرمول زیر استفاده میشود:
موجودی ابتدای دوره ۰
بعلاوه خرید خالص طی دوره ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
———————————————-
موجودی آماده برای فروش ۱۰۰ دستگاه ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
منهای موجودی پایان دوره ۷۳ دستگاه ۳۶۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
———————————————–
بهای تمام شده کالای فروش رفته ۲۷ دستگاه ۱۳۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
در روش ادواری ثبت لازم در پایان سال برای انتقال مانده موجودی از حساب خرید به حساب موجودی کالا پایان دوره بشرح زیر است:
موجودی کالا پایان دوره ۳۶۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
خرید ۳۶۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
در واقع با ثبت مزبور موجودی باقی مانده از حساب خرید کسر و به حساب موجودی کالا منتقل می شود و مانده حساب خرید به حساب سود(زیان) بسته خواهد شد، مجددا تاکید می شود ثبت فوق فقط در پایان سال و هنگام بستن حسابهای موقت صورت می پذیرد.
در حسابداری به روش دائمی از سرفصل موجودی کالا بجای سرفصل خرید استفاده میشود ،یعنی وقتی کالایی را تهیه می‌کنیم برای ثبت رویداد مالی، حساب موجودی کالا را بدهکار می‌کنیم و با این کار دائما موجودی کالا رصد می شود. در روش دائمی هنگام ثبت فروش کالا یک ثبت دیگر نیز لازم است با یک مثال میتوان این مسئله را بهتر توضیح داد:
مثال : فرض می کنیم مثال قبلی را بخواهیم به روش دائمی نشان دهیم ثبت رویداد خرید کالا بشرح زیر خواهد بود
موجودی کالا ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
بانک ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال
حالا می خواهیم فروش ۲۷ دستگاه پرینتر را به روش دائمی نشان دهیم ، هر دستگاه پرینتر با قیمت ۶،۰۰۰،۰۰۰ ریال به فروش رسیده
بانک ۱۶۲،۰۰۰،۰۰۰ ریال
فروش ۱۶۲،۰۰۰،۰۰۰ ریال
بهای تمام شده کالای فروش رفته ۱۳۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
موجودی کالا ۱۳۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال
مهم: در روش دائمی با استفاده از ثبت همزمان فوق در هنگام فروش، مانده موجودی کالا همیشه مشخص خواهد بود و بر خلاف روش ادواری نیازی به استفاده از فرمول و ثبت پایان دوره نیست.
-
حسابدار بازرگانی چه وظایفی دارد؟
به طور کلی تمام حسابداران در هر شاخه‌ای از این رشته که مشغول به فعالیت باشند، وظایف نسبتا یکسانی دارند زیرا پایه‌ی اصول حسابداری یک چیز است. اما همانطور که میدانید آموزش حسابداری تنها در امور پایه خلاصه نمی‌شود و شخص حسابدار باید موارد تخصصی‌تر را نیز بیاموزد تا بتواند وارد بازار کار شود.
همین آموزش‌های تخصصی باعث ایجاد تفاوت هر چند اندک در شاخه‌های مختلف حسابداری و وظایف حسابداران میشود. پس در حالت کلی حسابدار بازرگانی وظایف زیر را برعهده دارد:
-
ثبت حسابهای مالی موقت و دائم
اولین و مهمترین وظیفه حسابدار بازرگانی ثبت حسابهای مالی شرکت بازرگانی است که هر ۴ حساب را در بالا بررسی کردیم.
-
تهیه گزارش از صورتهای مالی
این مورد یک وظیفه عمومی برای تمام حسابداران است زیرا پایه‌ترین وظیفه هر حسابدار تهیه گزارشات و صورتهای مالی میباشد، تفاوتی ندارد حسابداری مالی باشد یا بازرگانی یا … اما تهیه گزارش از صورتهای مالی بازرگانی زیرمجموعه‌های تخصصی‌تری دارد:
-
محاسبه سود و زیان و تهیه گزارش از آنها
این مورد در زیرمجموعه صورتهای مالی قرار میگیرد اما میتوان گفت کمی تخصصی است زیرا چنین عملیاتی تنها در شرکتها اتفاق میافتد و تمام کسب‌وکارها نیاز به چنین گزارشی ندارند.
تنظیم ترازنامه مالیاتی یکی از مهمترین وظایف حسابداران بازرگانی و تعدادی از حسابداران دیگر است که باید با دقت و توجه فراوان انجام گیرد زیرا در صورت وجود مشکل در تکمیل آن، ممکن است کل شرکت یا حسابدار دچار مشکل شوند.
-
تهیه صورت حساب نقدینگی و گردش آن
مدیران سایر قسمتهای یک بنگاه اقتصادی در ابتدای کار باید از میزان نقدینگی آگاه باشند تا بتوانند بر حسب میزان نقدینگی برای امور آتی برنامه‌ریزی کنند به همین خاطر حسابدار بازرگانی باید از تمام نقدینگی و گردش آن به صورت ماهانه یا فصلی و سالانه گزارش تهیه کند.
علاوه بر این گزارش تهیه شده از نقدینگی باید گواهی روشن برای ریز مخارج نیز باشد به طوری که هر فرد با بررسی آن متوجه شود در ابتدای کار میزان نقدینگی به چه میزان بوده و این نقدینگی در چه راه‌هایی خرج شده و اکنون به چه میزان است.
-
محاسبه میزان بهای تمام شده
باتوجه به اینکه بازرگان و شرکت بازرگانی به شخص یا شرکت فعال در عرصه واردات و صادرات صدق میکند، و تنها اشیاء و محصولات هستند که قابلیت وارد و صادر شدن دارند، حسابدار بازرگانی باید قیمت و بهای نهایی محصولات را پس از وارد کردن به داخل کشور و یا پیش از صادر کردن آنها به خارج از کشور محاسبه کرده و به مدیران سایر بخشها اطلاع دهد. میزان بهای تمام شده یک کالا از انجام عملیات ریاضی بر روی قیمت اصلی کالا و هزینه حمل و نقل آن بدست میآید.
-
دسته بندی حسابهای اصلی و فرعی
به دسته‌بندی حسابهای اصلی و فرعی کدینگ حسابداری میگویند که نیاز به انجام عملیات خاصی دارد. کدینگ حسابداری بازرگانی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا باید بر طبق استانداردهای جهانی انجام شود. در آموزش حسابداری بازار کار بصورت تخصصی به آموزش دقیق طراحی آن و همراه با جزئیات مسائل مرتبط پرداخته میشود تا حسابدار به راحتی بتواند الفبای طراحی کدینگ حسابداری را بیاموزد.
اگر قصد یادگیری حسابداری از پایه تا پیشرفته را دارید با انتخاب پکیج جامع آموزش صفر تا صد حسابداری ویژه بازار کار تمام تکنیک‌ها و مهارت‌های کلیدی که لازم است برای ورود به این حرفه بیاموزید را بصورت یکجا در اختیار شما قرار خواهیم داد.
